آموزش ارز‌شها در کتاب‌های درسی دینی دوره‌ پیش‌حرفه‌ای: بررسی وضعیت موجود و ارائه راهکارهایی برای وضعیت مطلوب

هدف: هدف این پژوهش بررسی وضعیت موجود آموزش ارزشها در کتابهای درسی دینی دانش‌آموزان کم‌توان ذهنی و تعیین میزان هم‌خوانی آن با وضعیت مطلوب در راستای بهبود وضعیت است. روش: پژوهش حاضر، از نوع زمینه‌یابی است. نخست پیشینه و مبانی نظری آموزش ارزشها، و همچنین اهداف دوره پیش‌حرفه‌ای استثنایی نظام آموزش‌ و پرورش کشورمان برای استنباط و استخراج حیطه‌ها و مؤلفه‌های اساسی ارزشهای اسلامی بررسی شدند و ارزشهای دینی در پنج مقوله شامل: ارزشهای اعتقادی، عبادی، اخلاقی، اجتماعی و اقتصادی طبقه‌بندی شداند؛ سپس کتابهای دینی دوره‌ پیش‌حرفه‌ای استثنایی تحلیل شد و میزان چگونگی توجه به هر یک از حیطه‌ها و مؤلفه‌های ارزشهای اسلامی از این کتابها استخراج گردید. جامعه و نمونه‌ی آماری این پژوهش را کل کتابهای تعلیمات دینی دوره‌ پیش‌حرفه‌ای تشکیل می‌دهند که در سال تحصیلی1389- 1388 توسط سازمان آموزش‌وپرورش استثنایی تدوین شده است. برای تجزیه و تحلیل نتایج به‌دست آمده از روشهای آمار توصیفی و استنباطی استفاده شده است. یافته‌ها: در محتوای کتابهای درسی دینی دوره‌ پیش‌حرفه‌ای، ارزشهای عبادی 86/32% ارزشهای اعتقادی 65/27% ، ارزشهای اخلاقی 76/25% ، ارزشهای اجتماعی 82/11% و ارزشهای اقتصادی 89/1% را به خود اختصاص می‌دهند. نتایج آزمونهای آماری نیز نشان‌ می‌دهند کتابهای درسی از نظر توجه متوازن به حیطه‌های ارزشی باهم تفاوت معناداری دارند. نتیجه‌گیری: وضعیت فعلی، آموزش ارزشها درکتابهای تعلیمات دینی دوره‌ پیش‌حرفه‌ای از جامعیت و شمول مجموعه‌ ارزشهای اسلامی به دور است؛ بنابراین با توجه به اهمیت تربیت دینی دانش‌آموزان پیشنهاد می‌شود ، محتوای کتابهای مورد نظر با توجه به اصول سازمان‌دهی محتوا بازنگری و با رعایت اصل توازن تدوین شود.